Games in het onderwijs? Bestaat allang!

Ik ben in mijn leven een aantal keer berispt vanwege het maken van grappen. Vroeger in de klas, maar later ook tijdens werk werden die niet altijd op prijs gesteld. Meestal wel overigens 🙂

Juist in serieuze settings kan humor goed werken vind ik. Het haalt de spanning even weg en zorgt voor een soort tijdelijke verbroedering.

In de periode dat mijn vader ernstig ziek was zag ik toevallig de uitvaart van Graham Chapman op televisie. Het maakte grote indruk op mij. Een uitvaartdienst met grappen, dat kon je uiteraard wel aan de mannen van Monty Python overlaten. Het was bijzonder om te ervaren dat de aanwezigen op mijn vaders uitvaart later ook moesten lachen om de grappen in mijn toespraak. En dat de sfeer daarna, ondanks het verdriet, heel ontspannen was.

Spelende mens

Daniel Pink heeft het in zijn boek ‘Een compleet nieuw brein’ ook over humor. ‘Humor belichaamt veel van de sterkste eigenschappen van de rechterhersenhelft – het vermogen situaties in een context te plaatsen, het grote plaatje te zien en verschillende perspectieven in een nieuw verband te brengen” aldus Pink.

Humor is voor hem een manifestatie van de Homo Ludens, de spelende mens. En ‘Spel’ ziet Pink als een essentieel talent dat je in deze tijd nodig hebt om kans van slagen te hebben. ‘Wat we mensen moeten leren is diep na te denken over complexe systemen (…) waar alles op gecompliceerde manieren inwerkt op al het andere en waar verkeerde beslissingen op een ramp kunnen uitlopen’. Hiermee kun je oefenen in een spel.

Toepassing van ‘Spel’

In het bedrijfsleven wordt spel geregeld ingezet. Bijvoorbeeld als serious game om medewerkers iets te leren of nieuwe te selecteren.

In met name het basisonderwijs is spel ook gesneden koek. Via liedjes woorden leren, educatieve speurtochten, een mooi plaatje in je schrift als je het goed hebt gedaan: het gebeurt daar al eeuwen. Want een beloning motiveert en door leerlingen te laten ontdekken en zelf beslissingen te laten nemen, of iets in een andere context te plaatsen, wordt de leerstof betekenisvol.

Leerlingen zelf een spel laten maken is een stap verder. Het vereist dat ze gaan nadenken over zaken als: het doel van het spel, de obstakels die de speler tegenkomt, hoe je verder komt in het spel en hoe je jezelf kunt verbeteren. Dat kan op papier met teams, maar als je het met digitale tools combineert (en er zijn zoveel leuke nu) vergroot je ook gelijk hun digitale geletterdheid.

En dat hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn. Zie bijvoorbeeld dit filmpje van een spelletje gemaakt door een leerling van mij met ScratchJr.