“Kan die mobiel nou eens weg!” Mopperend loop ik naast mijn man over de vrijmarkt, omdat hij de hele tijd zit te bellen. Ben ik dan niet leuk genoeg?
Het zou handig zijn als hij gewoon geen bereik had. Dat we op een witte plek waren Voor alleen die paar uurtjes dan, want ik wil zelf ook niet zonder.
Maar eigenlijk wil ik gewoon dat hij zelf kiest om zijn smartphone op te bergen en er echt te zijn natuurlijk.
Plekken zonder internet
Gisterenavond keek ik naar de ‘witte plekken’ aflevering van Tegenlicht. Het was interessant, maar het irriteerde mij ook.
‘Wat betekent die verschuiving naar honderd procent digitale dekking van de hele planeet?’ vraagt Tegenlicht zich af. Maar daar kwam helaas geen duidelijk antwoord op.
Electrosmog
Doordat we onze mobiel (tablet/laptop) gebruiken, communiceren we voortdurend met zendmasten en zitten we de hele dag in een wolk van electrosmog, aldus regisseuse Bregtje van der Haak. Helaas gaat het programma er verder niet op in wat dat dan voor consequenties zou hebben.
Dat kan ook niet, want na jaren van debat en onderzoek is nog steeds niet bewezen dat dit schadelijk zou zijn voor de mens en zijn omgeving. Het is aardig om via de app die het programma heeft ontwikkeld inzicht te krijgen in de hoeveelheid zendmasten en hun activiteit om je heen, maar wat moet je daar dan verder mee?
Afleiding
Sherry Turkle werd voor het programma geïnterviewd om het te hebben over het gebrek aan aandacht, focus en rust enzo doordat we voortdurend bezig zijn met onze smartphones. Zij en vele anderen hebben hier al jaren onderzoek naar gedaan en boeken over geschreven.
Turkle kiest er ook voor om les te geven zonder dat leerlingen gebruik mogen maken van hun laptop. Op het MIT! Ze vindt dat ze anders teveel worden afgeleid.
Allemaal waar natuurlijk. Maar toch.
Je moet, al dan niet met hulp, leren om er mee bewust mee om te gaan. Ontdekken dat het handiger is om op te letten in de klas in plaats van te Instagrammen, wil je je tentamens halen. Dat het ook gezellig is om irl aandacht te hebben voor elkaar. Dat het fijn is om af en toe rust aan je kop te hebben. Daarom moet je er dus juist wel gebruik van maken, om dit te kunnen leren.
En daarbij, mevrouw Turkle: wat is er mis mee om het gezellig te hebben op Whatsapp of Facebook of wat dan ook terwijl je moederziel alleen bent? Je vervelen of eenzaam zijn heeft misschien ook z’n voordelen, maar liever niet te vaak toch?
De mens als bundel data
‘We worden ‘glazen burgers’ in een doorzichtig huis, levenslang aan een draadloos infuus en via smartphones permanent te volgen.’ (Tegenlicht)
Wat het programma wel goed naar voren bracht was het dubieuze van de ‘overal-internet-ambitie’. Voor iedereen levert dat voordelen op, maar het is de vraag of het voordeel voor bedrijven als Facebook en Google wel in het belang is van burgers.
En dat blijft ook na deze uitzending nog steeds de vraag.
Lees ook:
