Hoe kun je mediawijsheid integreren in het onderwijs?

Mijn vak mediawijsheid, het actief en bewust meedoen aan de mediasamenleving, is een breed begrip waar je veel kanten mee uit kunt in het onderwijs.

Grofweg bestaat het uit twee componenten: het kunnen gebruiken van allerlei digitale middelen en weten welke waarvoor geschikt is, en het kritisch kunnen reflecteren op de aanwezigheid van media in ons leven.

Volgers en vrienden

In de praktijk lopen deze twee vaak door elkaar heen. Je kunt leerlingen pas goed laten nadenken, over bijvoorbeeld de ‘vriendensuggesties’ van Facebook of de “Who to follow” van Twitter, als ze daar eerst een profiel hebben aangemaakt. En je kunt leerlingen beter leren Googlen als ze eerst weten hoe deze zoekmachine werkt.

Apart vak?

Er is onder mediawijsheidprofessionals nogal wat discussie gaande over of je mediawijsheid als apart vak zou moeten geven, of geïntegreerd in alle andere. De KNAW adviseert scholen een nieuw apart vak in te voeren: ‘Informatie & communicatie’. Anderen zijn van mening dat mediawijsheid geïntegreerd moet zijn in alle vakken en veel scholen hebben ook het geld en de ruimte niet om het als nieuw vak in het curriculum op te nemen.

Ik ben van mening, juist omdat je er zoveel kanten mee op kunt, dat mediawijsheid heel goed in alle bestaande vakken en lessen kan worden opgenomen. Daarbij vraagt het andere vaardigheden van de docenten, andere didactische werkvormen dan de traditionele les en heeft het andere randvoorwaarden, zoals beschikbaar internet.

Als docent moet je nadenken over zaken als: wat is er aan middelen aanwezig in het lokaal, zal ik de leerlingen van tevoren opdrachten meegeven die ze online kunnen uploaden, met welke tools gaan we werken en waarom, gaan we daarmee de openbaarheid in of juist niet, hoe kunnen we samenwerken en elkaar van feed back voorzien, enzovoorts.

Kortom: een heel andere aanpak dan de traditionele, klassikale les, die andere competenties en manieren van leren bij leerlingen aanboort. Als je hier toch al mee aan de slag gaat, dan kun je dat beter gelijk voor alle lessen doen.

Whatsappjes

Bij de mentoruren kun je dan de leervaardigheden bij de leerlingen te verbeteren via social media en de leerlingen bijbrengen hoe ze de aandacht vragende whatsappjes e.d. de baas kunnen blijven.

Tijdens vakken als maatschappijleer kan de inhoudelijke kennis over internet bij de leerlingen worden verbeterd. Zodat ze bijvoorbeeld snappen dat Facebook via die ‘vriendensuggesties’ z’n geld verdient. Waardoor ze beter leren nadenken over zaken als het al dan niet ‘weggeven’ van persoonlijke gegevens.