“Kan die mobiel nou eens weg!” Mopperend loop ik naast mijn man over de vrijmarkt, omdat hij de hele tijd zit te bellen. Ben ik dan niet leuk genoeg? Read more
Is het erg dat er geen ‘witte plekken’ meer zijn?
jongeren mobiel
Help jongeren grenzen stellen aan hun mobiel
In een uitgestorven buitenwijk zit ik ’s avonds laat helemaal alleen te wachten op de bus. Irl dan. Online heb ik het heel gezellig.
Ik post wat op Twitter over mijn zojuist gegeven ouderavond over social media en opvoeding. En heb daar direct gesprekjes met onbekenden en bekenden. Read more
5 Tips om een kind te wapenen tegen vunzige mannetjes en jaloerse exen
Voor vunzige mannetjes en jaloerse (ex)vriendjes en vriendinnetjes is internet een walhalla. Ze hebben er continu toegang tot hun object van begeerte. En ze kunnen een groot publiek bereiken, waarmee de dreiging tot openbaarmaking (van bijvoorbeeld pikante foto’s) makkelijk te realiseren is. Read more
Zes uur per dag aan FOMObevrediging?
Vakantie gaat meestal gepaard met minder mediagebruik.
De TV is niet zo boeiend, het balkonnetje lonkt. Er valt wat minder te vertellen op sociale media of je bent gewoon te bezig met BBQ-en, zwemmen, bootje varen, bruin worden, muggen doodslaan, enzovoorts. Bovendien is er op het strand niet altijd bereik en zie je nauwelijks iets op je scherm. Bellen hoeft ook al niet want er is toch niemand. Best lekker eigenlijk.
Connected
In het leven daarom heen hebben we wel vaak het gevoel altijd connected te moeten zijn. Van 13-jarige tot werknemer: velen ervaren deze sociale druk en FOMO. Maar hoe menselijk het ook is om erbij te willen horen, belangrijk te willen zijn en te willen weten wat er gaande is: het is gewoon onmogelijk om alles daarvoor bij te houden. Tenzij je misschien iets heel naars hebt en dat nog het enige is wat je kunt.
Berichten en posts
Zo zal iedere twitteraar (‘tweep’) of facebooker je vertellen dat ‘ie weliswaar met lists, Hootsuite of vriendenlijsten werkt, maar dat hem toch veel ontgaat. Hij volgt namelijk op Twitter pak ‘m beet 300 accounts die bijvoorbeeld 3 berichten per dag versturen. Dat zijn er dan dus 900 per dag op z’n timeline. En dan ziet ‘ie op Facebook van z’n 200 vrienden ook nog eens zo’n 400 status updates en activiteiten voorbij komen.
Tel daarbij op zo’n 20 mails per dag (bij jongeren zullen dat er veel minder zijn, eentje van een docent of tante ofzo). Dan nog eens zo’n 10 á 100 berichtjes per dag via sms en/of whatsapp, Facebook- of Skypechat of Twitter DM. En waarschijnlijk sla ik dan nog van alles over.
Als je gemiddeld ongeveer 15 seconden besteedt aan het checken van een social media post en 30 seconden aan een mail of bericht aan jou, zit je in totaal op zes uur per dag. Dan zou dat dus naast werk of school nog het enige zijn wat je kunt doen. Niet fijn.
Enkele tips voor jongeren (en volwassenen) die het lastig vinden hiermee om te gaan:
- Zet het geluid van je mobiel standaard uit. Tenzij je een dringend berichtje/telefoontje verwacht, of je helemaal niets te doen hebt. Mocht je dat niet aankunnen: zet alle pushbericht-geluidjes uit.
- Geef aan in je Whatsappgroep dat je iets anders gaat doen en dus even niet bereikbaar bent. Als je later weer meedoet, hoef je niet al die oude berichtjes te checken. Je vraagt gewoon een vriend/in of je iets hebt gemist.
- Geef ook bij 1-op-1 contact aan met een vriend/in dat je er even tussenuit gaat en dus niet bereikbaar bent.
- Accepteer dat je niet alles kunt bijhouden. Als iets echt belangrijk of heel leuk is wordt het vaak herhaald en zie je het echt wel.
- Verstuur zelf ook minder berichtjes. Maak ze langer of vertel het gewoon als je je vrienden ziet.
Nog even dit: ik ben bezig met het ontwikkelen van een mediawijsheidcursus voor jongeren. Meer weten? Neem contact op en/of neem een abonnement op mijn nieuwsbrief en ik hou je op de hoogte.
Social media: alles is vloeibaar
Op een feestje hoorde ik laatst een vriend zeggen dat hij zich zo vloeibaar voelde, en hij was daar duidelijk blij mee. Nu schreef ik dat vooral toe aan zijn beschonken toestand, maar bij nader inzien is dat inderdaad een fijne gesteldheid om in te verkeren.
Als je vloeibaar bent leg je contact en stroom je weer verder, je pikt wat op en laat het weer los, je blijft ergens een tijdje hangen en gaat door als je weer wordt verder gedreven.
Eindeloze stroom
Vanuit dit idee maken social media perfect sense, en speelt het gevecht tegen bijvoorbeeld de tijd, verkorte aandachtsspanne en infobesitas geen rol.
Vooral beginnende en niet-social mediagebruikers vinden de overstelpende hoeveelheid informatie die maar doorstroomt om gek van te worden. Je kunt het niet beheersen, het is teveel om allemaal te bevatten. Zij hebben een andere mindset nodig, die je gaandeweg eigenlijk vanzelf ontwikkelt.
Want nee, je kunt het niet alles van iedereen lezen en onthouden. Zelfs al gebruik je Twitterlists en Evernote of Delicious zoals ik doe om bepaalde dingen niet te missen dan wel te parkeren voor een andere keer.
Selectieve aandacht
En natuurlijk moet je voor jezelf een weg vinden tussen focus en het meanderen tussen de verschillende informatiestromen op je mobiel en/of tablet. Ik ben er echter niet zo bang voor dat de verdieping verloren zal gaan. Je moet het wel eerst geleerd hebben, maar ik denk dat de behoefte aan bijvoorbeeld het hebben van een goed gesprek, het lezen van een mooi boek of het zien van een indringende film, zal blijven bestaan. Verplichte nummers als huiswerk voor school of studie zou in dit idee alleen maar kunnen werken als ze je aandacht trekken en geboeid weten te houden.
Ik denk dat tussen alle informatiestromen door dus het beste boven komt
Baas worden over je smartphone
Dit filmpje over mobiel bellen in 1999 vond ik via een ex-collega op Facebook. Ik bleek niet de enige die het had gezien, het waarde vrij snel rond op de sociale media. Hij is dan ook heel herkenbaar (voor ons oudjes) en zet je aan het denken. Over de invloed van techniek op ons gedrag en onze mentaliteit.
Een van de comments die bij het filmpje stond was: wat waren we toen nog relaxed!
Mensen die aangeven dat ze echt niet de hele tijd bereikbaar hoeven te zijn, dat ze later via het antwoordapparaat wel horen welke berichten er voor hen zijn. Dat soort mensen zijn tegenwoordig inderdaad een zeldzaamheid.
Bereikbaar zijn
Mijn eerste mobieltje schafte ik aan in 2001. Ik begon met free lancen en wilde niet de hele tijd thuis op een telefoontje zitten wachten. Dat je gewoon al boodschappend in de AH bereikt kon worden was voor mij een verademing. En wat een efficiënt gebruik van je tijd!
Met de smartphone is dat nog verder geïntensifieerd. Elk verloren ogenblik zijn we in staat iets al dan niet nuttigs op onze mobiel te doen. En dat doen we dan ook. Volgens Jon Kraus maar liefst zo’n 27 keer per dag. Naast andere verslavende zaken waar ik eerder al over schreef, is er volgens Kraus bij de smartphone ook sprake van het fruitmachine-effect: je weet nooit wanneer je beloond wordt (lees: een interessant berichtje krijgt), dus blijf je er maar mee doorgaan.
Verloren ogenblikken
Het afgelopen jaar is door meerdere auteurs en onderzoekers naar voren gebracht dat al die afleiding, het multitasken en de angst iets te missen niet goed voor ons zijn. We zouden juist gebaat zijn bij de verloren ogenblikken: het zijn de momenten waar je creativiteit en reflectie de ruimte krijgen.
Maar hoe leg je kinderen (en volwassenen) nou uit dat het goed is om je te vervelen? Dat het helemaal niet nodig is 3 á 4.000 berichtjes per maand aan je vrienden te versturen, of gelijk te reageren op een mail, WhatsApp, sms, Twitter-mention of DM, Facebookbericht of chat? Dat het goed is om eens een avondje geen media te gebruiken? Dat het ook leuk is de mensen om je heen weer eens te zien?
Dat is een bewustwordingsproces dat je samen aan moet gaan.
Zo oefen ik bijvoorbeeld met leerlingen met concentratie en afleiding (hoe ervaren ze dat?), laat ik hen nadenken over de consequenties voor hun slaap en hoe ze sociale media nog meer kunnen gebruiken dan alleen voor contact met hun vrienden (focus, in plaats van steeds maar reageren op prikkels). En het zal misschien menig ouder en docent verrassen, maar pubers zijn het eigenlijk best met bovenstaande eens. Laten we weer baas worden over onze eigen tijd!
Meer? Meld je aan voor mijn nieuwsbrief en ontvang gratis tweewekelijks leuke en handige mediawijsheidtips!
Zittenblijven door Facebook?
Social media zouden schoolcijfers negatief beïnvloeden, zo was de laatste weken veel in het nieuws. Na de hype volgde de kritiek: dit was een aanname, maar geen wetenschappelijk bewezen onderzoek.
En dat is tot nu toe iedere keer het geval als het over social media gaat. Het is ook heel lastig te onderzoeken lijkt mij, want tegenover elk verondersteld negatief effect staat wel weer een positieve:
- Het kost teveel tijd: Ja, voor je het weet ben je zomaar 1,5 uur verder achter je laptop of tablet. Maar vroeger keek je veel meer tv en las je blaadjes als de Tina en Donald Duck (of de Wehkamp). Is dat beter?
- Het leidt teveel af: Tja, vroeger gaf je elkaar briefjes in de klas en zat je (ik in ieder geval) geregeld tijdens huiswerk mijlenver weg met je gedachten.
- Je wordt er narcistisch van (kijk mij!): Maar je bent wel met ieders leven bezig en geeft hen ook wat aandacht (al is het maar een ‘like’).
- Je bent niet meer met je directe omgeving bezig: Nee, je bent met iedereen bezig, dichtbij of ver, die online is.
- Je verliest social skills om met anderen in real life om te gaan: Juist de openbaarheid van internet en gebrek aan non-verbale informatie zorgt ervoor dat je goed moet nadenken hoe je met anderen omgaat. (Door Hanna Bervoets mooi omschreven als DINOCO ‘Digitale non-geschreven communicatie oftewel: Gedrag rondom het schrijven/sturen van digitale berichten dat een extra betekenis of motivatie verraadt’.)
- Je aandachtsspanne wordt korter: Dit kunnen vele diehard web- en social mediagebruikers onder ons wel beamen, maar daar staat een enorme hoeveelheid aan al dan niet parate kennis en andere wetenswaardigheden tegenover.
- Het is verslavend: Ja. Maar waarschijnlijk gaat dat toch vanzelf weer over.
Dit alles neemt natuurlijk niet weg dat het zeker bij kinderen goed is paal en perk te stellen bij het smartphone- en social media gebruik en hen hierin als opvoeder te begeleiden.
Enkele tips:
- Breng structuur aan in het social media gebruik (plan in wanneer en hoelang, en wanneer niet).
- Leer kinderen hun social media behoeften uit te stellen tot bepaalde momenten.
- Deel concentratie-vragende zaken op in blokken van 25 minuten (zie ook Focus! van Pardoen) .
- Laat ze ‘s nachts geen mobieltjes meenemen naar de slaapkamer.
- Stimuleer doelgericht social media gebruik, zoals elkaar via een Facebookgroep helpen met huiswerk.
- Stimuleer het dieper denken.